mardi 8 mars 2011

Lucienne Brousse : Mazal-itt tebded ɣef...Tizi n wuccen

Ussan-agi i iɛeddan, nemlal Lucienne Brousse deg wexxam-is, di Lezzayer tamanaɣt. Nruḥ beddema ar ɣur-s i wakken ad nemmeslay ɣef tirmit-is (son expérience) deg walmad d uselmed n teqbaylit. Lucienne Brousse d tamrabeḍt n yirumyen. Ɛeddan ass-a xemsin n yiseggasen seg wasmi d-tekcem Lezzayer. Am nettat, am yimrabḍen n yirumyen nniḍen. ttidiren gar ‘’at wexxam’‘. D tudert-nni gar izzayriyen, di tmiṭ n tmurt, i iḥetmen fell-asen(t) ad lemden (t) tutlayin n at tmurt (taqbaylit, taɛrabt n lezzayer...)i wakken ad sfehmen wa ad fehmen ayen i asen-d-yezzin. Tuɣ-tt di tmurt n leqbayel di tallit n Madelaine Allain, tin yettekkin d J.M.Dallet deg usebded n FDB d umawal. D nettat daɣen yettekkin deg usebded n Centre d’Etudes Berbères Feminins (C.E.B.F) deg temnaṭ n at Menguelat. Amek i telmed lucienne Brousse taqbaylit? Bac ad d-ter ɣef usteqsi, tuɣal s waḥnin ɣer deffir: “d timucuha i iyi-sḥemlen taqbaylit. Cfiɣ ɣef yiwet n tmeṭṭut awal n tefransist ur tessin ara. Tettmuccuh dayen kan. Tamacahut ara yi-d-teḥku fehmeɣ-tt mbla ma sneɣ awal n teqbaylit”. Syin akkin, nettat d temrabḍin nniḍen d kra n lxalat tiqbayliyin stufant-d i welqaḍ n yisefra, timicuha d lɛadat n tmurt. Imir dɣa i twala Lucienne, Madeleine d tiyaḍ belli timawit-nni ilaq ad tt-teḥrez tira. Tira, daɣen ilaq ad tt-ḥerzen ilugan (‘’la norme’‘). Tekker Lucienne d Madeleine i “uselmed n teqbaylit”. Imir i d-ilul “Tizi n Wuccen”, timsirin n teqbaylit i d-yesufeɣ(!?) Salem Chaker deg useggas n 2000. Ur nerwa ara awal d Lucienne Brousse. Nunag yid-s, s weḥnin ula d nukni, ɣer tmurt n leqbayel n ugar n xemsin n yiseggasen aya. Ɛeddan gar wallen-nneɣ Boulifa, Bélaisd at Ali, Dallet, Zellal... Ɣas telḥa di laɛmer, Lucienne Brousse mazal-tt tedduqes, mazal-tt tebded ɣef...tizi n wuccen.

Salas.O.A


Tansa n weḍris

Aucun commentaire:

Enregistrer un commentaire